---

Ha‡l_ seferleri, Avrupa H_ristiyan dünyas_n_n Müslümanlar_n hâkimiyetinde olan kutsal topraklar_ ele ge‡irmek amac_yla, 1095-1270 y_llar_ aras_nda düzenlemis olduklar_ askeri hareketlerdir. Bu seferler Müslüman ve H_ristiyan dünyan_n orta‡agda siddet temelinde kars_ kars_ya gelmelerinin en uzun süreni olmustur. Bu ‡at_sman_n H_ristiyanlar a‡_s_ndan mesrulugunu saglayan en gü‡lü teolojik temel hakl_ savas doktrinidir. Hakl_ savas, Bat_ kültüründe savas_n hangi durumlarda mesru olabilecegini ortaya koyan doktrindir. Bu doktrinin olusumu H_ristiyanl_k öncesi Roma hukukuna kadar uzanmakla birlikte doktrini teolojik, felsefi bak_s a‡_s_yla revizyona tabi tutarak dördüncü yüzy_lda H_ristiyan ilahiyat_na kazand_ran kisi St. Augustine´dir. Augustine sonras_ yüzy_llar boyunca konjoktürel sartlar ‡er‡evesinde gelistirilen hakl_ savas doktrini, ha‡l_ seferlerinin olusumunda da basvurulan temel kaynak olmustur. Öte yandan Yap_lacak olan bu savaslar_n bir hac vazifesi olarak sunulmas_, baz_ tarikat üyelerinin oralarda misyonerlik faaliyeti yapma istegi, kefaret, apokaliptik beklenti gibi argümanlar da bu savaslar_n arka plan_ndaki diger teolojik temeller olmustur.

---

1986 Samsun-Vezirköprü dogumlu yazar, 2010 y_l_nda _stanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Egitim Fakültesinde lisans, 2014´te _stanbul Üniversitesi _lahiyat Fakültesi Dinler Tarihi Anabilim Dal_nda yüksek lisans egitimini tamamlam_s ve halen Ankara Üniversitesi _lahiyat Fakültesi Din Sosyolojisi Anabilim Dal_nda doktora egitimine devam etmektedir.

---