---

W XX wieku szczególnym zagro eniem dla cz owieka w Europie by y dwie formy totalitaryzmu: nazistowska i sowiecka. Apogeum ich ekspansji przypada na II wojn wiatow .Niniejsza praca skupia si na prze yciach ludzi w agrach Zwi zku Radzieckiego. W pracy starano si zanalizowa postawy wobec Boga: Gustawa Herlinga-Grudzi skiego, Waltera J. Ciszka i Barbary Skargi, podczas odbywania przez nich niezas u onej kary w obozach pracy w Zwi zku Radzieckim, na podstawie ich wspomnie i autobiografii. Ich wspomnienia wybrano, gdy w okresie poprzedzaj cym pobyt w agrach reprezentowali oni ró ne wiatopogl dy i postawy wobec Boga. St d te w pracy zawarto zarówno postaw katolickiego ksi dza, jezuity Waltera J. Ciszka, jak równie ateistki, filozofki, która w okresie m odo ci poszukiwa a wiary i nigdy nie by a negatywnie nastawiona do religii Barbary Skargi oraz urodzonego w rodzinie ydowskiej Gustawa Herlinga-Grudzi skiego, który uwa a si za cz owieka niereligijnego. Niniejsza analiza powinna rzuci wiat o na okrucie stwo jakie mia o miejsce w XX wieku w Zwi zku Radzieckim. Dlatego warto, aby ka dy zapozna si chocia z niewielkim fragmentem tej cz ci historii.

---

mgr lic. Dorota Pro ko: Studiowa a Teologi na Uniwersytecie Kardyna a Stefana Wyszy skiego w Warszawie. Obecnie jest doktorantk Wydzia u Teologicznego tego Uniwersytetu.

---